Νέο ερωτηματολόγιο της Creta Voice (No 65, Μάρτιος 2019) στους υποψήφιους δημάρχους Χανίων - Οι απαντήσεις του Σεραφείμ Ρίζου

Ο Σεραφείμ Ρίζος, δημοτικός σύμβουλος με την Ανταρσία στα Χανιά και επικεφαλής του σχήματος στις επερχόμενες εκλογές, απαντά σε κοινές ερωτήσεις προς όλους τους υποψήφιους Δημάρχους και στην εφημερίδα Creta Voice (Νο 65, Μάρτιος 2019) και σχετικά την δυνατότητα παρέμβασης των δήμων τόσο στην πρόληψη όσο και στην αποκατάσταση των ζημιών με αφορμή τις πρόσφατες καταστροφές από τα ακραία καιρικά φαινόμενα στα Χανιά, σχετικά με το ζήτημα του «υπερτουρισμού» και της βραχυχρόνιας μίσθωσης αλλά και για την επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος της πόλης:

ΕΡΩΤΗΣΗ 1^η

Με αφορμή τις πρόσφατες καταστροφές από τα ακραία καιρικά φαινόμενα στα Χανιά, πως κρίνετε την δυνατότητα παρέμβασης των δήμων τόσο στην πρόληψη όσο και στην αποκατάσταση των ζημιών; Που πρέπει να τοποθετηθεί η διαχωριστική γραμμή των ευθυνών ανάμεσα στους δήμους, τις περιφέρειες και το κεντρικό κράτος;

Οι καταστροφές δεν οφείλονται αποκλειστικά στην ένταση των φαινομένων. Κατά κύριο λόγο έχουν κοινωνική και πολιτική βάση. Η κλιματική αλλαγή παρά τις προσπάθειες της ακροδεξιάς να την αρνηθεί, είναι υπαρκτή και έχει μεγάλες διαστάσεις. Αυτή η αναγνώριση όμως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για τους ιθύνοντες γιατί αυτό θα οδηγήσει σε νέα ακόμη μεγαλύτερα εγκλήματα μέσα από τη διαιώνιση της έλλειψης λήψης των επιπλέον μέτρων που χρειαζόμαστε για να την αντιμετωπίσουμε. Στην ίδια κατεύθυνση, η διαιώνιση της συζήτησης για τον επιμερισμό των ευθυνών είναι αποπροσανατολιστική και οδηγεί και αυτή στην αναβολή ή τη ματαίωση λήψης μέτρων.

 Ευθύνη έχουν όλοι τους. Ο καθένας στον τομέα του, έχουν εφαρμόσει πολιτικές που έχουν συμβάλλει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στις καταστροφές που βιώνουμε. Τα ίδια βιώσαμε στη Μάνδρα και στο Μάτι. Κυβέρνηση, δήμοι και περιφέρειες, στο όνομα της «ανάπτυξης» ευνοούν πολιτικές βιασμού του περιβάλλοντος. Το σύνολο του πολιτικού προσωπικού της άρχουσας τάξης λειτουργεί με μοναδικό  γνώμονα το κέρδος των ολίγων, εθελοτυφλώντας για τις ανάγκες και την ασφάλεια της πλειοψηφίας. Η υποκρισία περισσεύει.  Είναι εξοργιστικό ο κ. Μητσοτάκης που πριν λίγο καιρό επανέφερε τη συζήτηση για κατάργηση του άρθρου 24 του Συντάγματος, να προσποιείται ότι ενδιαφέρεται για τις καταστροφές στα Χανιά.  Το ίδιο και σε ό,τι αφορά στους τοπικούς άρχοντες που γνώριζαν για τα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας που είχαν εκπονηθεί, αλλά δεν έκαναν τίποτα.  Η διαπλοκή των αρχών με μεγάλα συμφέροντα, από τα ορυχεία στις Σκουριές μέχρι τις ξενοδοχειακές μονάδες στις παραλίες της Κρήτης και από τη Λευκίμη στην Κέρκυρα μέχρι τα ρέματα της Αττικής και τον Ιάρδανο ποταμό στον Πλατανιά, εμποδίζει την οποιαδήποτε λήψη μέτρων.

Οι πολιτικές των μνημονίων και οι περικοπές έχουν αποδυναμώσει πλήρως όλες τις υπηρεσίες (πολιτική προστασία, τεχνικές υπηρεσίες δήμων και περιφερειών κλπ) που θα μπορούσαν να έχουν εργαστεί για την αποφυγή των καταστροφών. Τα αντιπλημμυρικά έργα δεν χρηματοδοτούνται από τους θεσμούς της ΕΕ, το ΕΣΠΑ επειδή δεν είναι άμεσα συνδεδεμένα με την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Ποτέ δεν αποτέλεσαν προτεραιότητα των δημοτικών αρχών. Ενώ δαπανώνται εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για έργα βιτρίνας, δεν υπάρχει ενδιαφέρον για έργα υποδομής που εξασφαλίζουν την ασφάλεια. Ενδεικτικό είναι ότι στο εγκαταλελειμμένο, από καιρό, έργο της ανάπλασης της Δ. Τάφρου δεν υπήρξε πρόβλεψη για τη στατικότητα  του 2^ου Νηπιαγωγείου, ούτε υπήρξε μέριμνα για τα λιμνάζοντα εδώ και μια δεκαετία όμβρια ύδατα . Η κατάρρευση του πεζοδρομίου της οδού Πειραιώς, και του νηπιαγωγείου, ήταν επακόλουθες και αναμενόμενες.

Χρειάζεται άμεση και ριζοσπαστική στροφή στις προτεραιότητες, τη χρηματοδότηση, την πολιτική στελέχωσης των υπηρεσιών για να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες ανάλογων φαινομένων. Πλήρεις αποζημιώσεις, επίταξη ξενοδοχείων για τη διαμονή των πληγέντων, επενδύσεις για αντιπλημμυρικά έργα, για βελτίωση του δικτύου της ΔΕΥΑΧ, για διάνοιξη των ρεμάτων, για στατικές μελέτες κτηρίων, δρόμων, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού.

ΕΡΩΤΗΣΗ 2^Η

Οι Χανιώτες αντλούν μεγάλο ποσοστό του εισοδήματός τους από τον τουρισμό. Πως θα μπορούσε η δημοτική αρχή αφενός να συμβάλει στην προβολή του τόπου και στην προσέλκυση επισκεπτών και αφετέρου στην προστασία του κοινωνικού ιστού από τον «υπερτουρισμό»; Ποια είναι η γνώμη σας για το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων από ιδιώτες;

Οι άδειες και οι διακοπές αποτελούν  μεγάλες κατακτήσεις της εργατικής τάξης. Οι πολιτικές της άγριας λιτότητας έχουν περικόψει τα επιδόματα άδειας,  τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού, τα εισιτήρια της εργατικής εστίας, τις κατασκηνώσεις για παιδιά κλπ περιορίζοντας αυτό το δικαίωμα.

Οι «τουριστικές μονοκαλλιέργειες», οι περιοχές δηλαδή που έχουν διαμορφωθεί ως ειδικές οικονομικές ζώνες με αποκλειστικό μέσο κίνησης της οικονομίας τους τον τουρισμό, είναι επικίνδυνο φαινόμενο. Μάλιστα σε μια ασταθή εποχή οικονομικής κρίσης η επικινδυνότητα εντείνεται.

Τοπικό και κεντρικό κράτος έχουν φροντίσει να μειώσουν το κόστος σε όλους τους τομείς, ώστε το τουριστικό προϊόν να γίνει πιο ανταγωνιστικό στη διεθνή αγορά. Οι συνέπειες αυτού του γεγονότος είναι  η καταστροφή του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς και η διάλυση των εργασιακών σχέσεων και δικαιωμάτων. Η ναυαρχίδα του ελληνικού τουρισμού είναι η μεγαλύτερη γαλέρα για τους εργαζόμενους που δουλεύουν με άθλιες συνθήκες εργασίας και χαμηλότατους μισθούς. Ακόμη και ιδρύματα όπως το Πολυτεχνείο αντί να φροντίζει για την ύπαρξη φοιτητικών εστιών, επιχείρησε να μετατρέψει τα κτήρια στο λόφο Καστέλι σε ξενοδοχείο.

Οι επιχειρηματίες αποκομίζουν τεράστιο πλούτο, χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν τίποτα. Ενώ ξοδεύουμε πολλά εκατομμύρια για την τουριστική προβολή, τα έσοδα του δήμου Χανίων από τους ξενοδόχους, από το «τέλος παρεπιδημούντων», για το 2017, ήταν μόλις το 0,5% των εσόδων ενώ αναμένεται επιπλέον μείωσή τους για το 2019. Την ίδια στιγμή 3 εκ. τμ ξενοδοχείων παραμένουν αδήλωτα. Η σκανδαλωδώς ευνοϊκή μεταχείριση των αρχών προς μεγαλοπαράγοντες του τουρισμού οδήγησε να διεκδικούν εισιτήρια στις παραλίες και να αρνούνται να φιλοξενήσουν άστεγους εκπαιδευτικούς και πλημμυροπαθείς.

Σε αυτά τα πλαίσια πρέπει να ειδωθεί και η άνευ όρων παράδοση της πόλης στις πολυεθνικές τύπου Airbnb. Απαιτείται περιορισμός έως και απαγόρευση της λειτουργίας τους, γιατί έχουν δημιουργήσει τεράστιο οικιστικό πρόβλημα. Διεκδικούμε αυξήσεις στους μισθούς επιδόματα άδειας, επιστροφή δώρων, απαγόρευση των απολύσεων στα ξενοδοχεία, κέντρα διασκέδασης, επισιτισμό. Κατάργηση θεσμών όπως η μαθητεία. Οι έχοντες πρέπει επιτέλους να πληρώσουν και να συμβάλλουν στα οικονομικά του δήμου ανάλογα με τα κέρδη τους. Φορολόγηση των πλουσίων με παράλληλη μείωση δημοτικών τελών για τους φτωχούς. Κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για να μειωθεί το κόστος στέγασης των λαϊκών οικογενειών, μείωση των αντικειμενικών αξιών στις φτωχές και υποβαθμισμένες συνοικίες.

Πέρα από την ψεύτικη εικόνα των τουριστικών οδηγών δεν υπάρχει μεγαλύτερη προβολή της πόλης από τη διαμόρφωση μιας οργανωμένης πόλης με κοινωνικές δομές, που σέβονται τους ανθρώπους, τις ανάγκες τους, το περιβάλλον και τον πολιτισμό, σε αντίθεση με το άναρχο μπάχαλο που έχουν διαμορφώσει η αγορά και οι λειτουργοί της. Δεν υπάρχει χειρότερη δυσφήμιση για τον τόπο από μια επίσκεψη των επισκεπτών μας στις υπάρχουσες δομές υγείας. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 3^Η

Επί δεκαετίες, οι δημοτικές αρχές υποστηρίζουν ότι λαμβάνουν μέτρα για την επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος της πόλης. Η εικόνα όμως συχνά τους διαψεύδει, ιδιαίτερα μετά την κατάργηση της δημοτικής αστυνομίας. Ποιες είναι οι συγκεκριμένες προτάσεις σας για την βελτίωση αυτής της εικόνας;

Είναι λάθος να ταυτίζουμε την όποια λύση στο κυκλοφοριακό με την ύπαρξη αστυνομικών μέτρων. Ο τρόπος οργάνωσης της κυκλοφορίας διαμορφώνει αντιλήψεις και συμπεριφορές. Έως τώρα όπως και σε κάθε άλλο τομέα της οργάνωσης της πόλης, έτσι και σε αυτόν έχει ακολουθηθεί η αντίληψη «ότι να ’ναι , όπως να ‘ναι και όπου να ‘ναι, αρκεί να βγάζεις χρήματα και να γλυτώνεις τα περιττά έξοδα». Για λόγους που έχουν να κάνουν αποκλειστικά με τη λιτότητα και την εξυπηρέτηση συμφερόντων, κυριαρχεί η χρόνια άρνηση να υπάρξει στα Χανιά ένα αξιοπρεπές και πάνω απ’ όλα ασφαλές οδικό δίκτυο με επαρκή φωτισμό, πεζοδρόμια, πεζόδρομους, με έργα απορροής όμβριων υδάτων, με αποτελεσματική φωτεινή σηματοδότηση κλπ. Είναι κραυγαλέα η έλλειψη δημοτικής συγκοινωνίας, δωρεάν δημοτικού παρκινγκ, δικτύου ποδηλατοδρόμων. Τα εισιτήρια  είναι δυσανάλογα ακριβά και τα δρομολόγια ανεπαρκή. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι το κυκλοφοριακό χάος και η ατμοσφαιρική ρύπανση. Τα όποια μέτρα λαμβάνονται έχουν επικοινωνιακό χαρακτήρα και γι’ αυτό επιτείνουν τα προβλήματα αντί να τα λύνουν.

Η όποια αποτελεσματική βελτίωση του κυκλοφοριακού της πόλης απαιτεί συγκρούσεις με παγιωμένες αντιλήψεις και συμφέροντα. Δεν μπορεί για παράδειγμα να συνδυαστεί με τη στάθμευση των τουριστικών λεωφορείων στον κυριότερο οδικό άξονα της πόλης. Και αυτό είναι μόλις ένα μικρό παράδειγμα.  Χρειάζεται να αποθαρρυνθεί η χρήση του ιδιωτικού αυτοκινήτου με δημιουργία δωρεάν δημοτικών παρκινγκ και δημοτικής συγκοινωνίας, με δωρεάν εισιτήριο για φοιτητές, μαθητές, εργαζόμενους που μεταβαίνουν προς και από το χώρο δουλειάς, ΑΜΕΑ κλπ. Έχοντας μια τέτοια προσέγγιση θα είναι εφικτό να δημιουργηθούν περιθώρια ώστε οι αναγκαίοι πεζόδρομοι και ένα δίκτυο ποδηλατοδρόμων σε όλη την πόλη να είναι εφικτά και όχι απλά προεκλογικές υποσχέσεις.